Categorie: Werkveiligheid

Zonnepanelen zijn hot, hip en happening! En dat is logisch, want de voordelen zijn eindeloos: een lagere energierekening, het is milieuvriendelijk en je geniet nóg meer van zo’n zeldzame zonnige zomerdag. Tenminste, als je die panelen eenmaal hebt liggen.

Trend 2020: De vraag naar zonnepanelen groeit enorm! Particulieren kunnen zelf aan de slag met Doe-het-zelf-pakketten, maar informatie over hoe je je wapent tegen de gevaren wordt vaak vergeten

Er komt namelijk ontzettend veel bij kijken. Er zijn veel bedrijven die gespecialiseerd zijn in het leggen van zonnepanelen, maar sommige particulieren kiezen er zelf voor om de touwtjes in handen te nemen. Dat kan zeker, maar er zitten wel risico’s aan vast. Hoe je je als professioneel of zelfbenoemd zonnepanelen-expert wapent tegen die gevaren vertellen wij je in deze blog. Ook hebben wij over dit onderwerp een speciale whitepaper geschreven.

Risico’s en veiligheidsmaatregelen bij het leggen van zonnepanelen

Er zijn verschillende gevaren te noemen bij het leggen van zonnepanelen. Neem dus de juiste maatregelen om je daartegen te beschermen.  

Hoogte

Zonnepanelen liggen meestal op een dak en dat brengt vanzelfsprekend problemen met zich mee. De grootste bedreiging is de hoogte van de plek waar je werkt. Ongelukken door een val van een dak, zeker als de valbescherming je in de steek laat, verlopen relatief vaak zeer ernstig (zo’n 25 keer per jaar) of zelfs dodelijk (zo’n tien keer per jaar). Die ongelukken uit deze categorie die ernstig aflopen werden dan ook bijna altijd veroorzaakt door het falen of zelfs ontbreken van de benodigde beschermingsmiddelen. Bij het werken op een dak is valbescherming vrijwel altijd verplicht.

Veiligheidsmaatregelen

Zorg dat de kans om te vallen zo klein mogelijk is. Dit betekent concreet dat je:

• waar mogelijk, zo ver mogelijk bij de rand van het dak vandaan blijft;
• dat je ook lichtkoepels en straten als rand beschouwt, want die houden het vaak niet als iemand er bovenop valt;
• zorg dat je werkomgeving vrij is van obstakels waar je over kunt struikelen
• valbescherming gebruikt.

De inzet van valbeveiliging

Het type valbescherming dat je gebruikt is afhankelijk van de situatie. Bekijk zelf per situatie wat de beste oplossing is.

1. Tot 2 meter van de dakrand mag je alleen werken als je volledig voorzien bent van de juiste valbescherming. Als het werk niet meer dan één mandag duurt mag de ankervoorziening van de valbescherming bij het gebouw horen, maar niet als het werk terugkerend is.
2. Werk je 2 tot 4 meter van de dakrand, dan moet er op 2 meter afstand een fysieke barrière zijn geplaatst. Dat mag ook een lint of ketting op paaltjes zijn, dat waarschuwt voldoende voor het valgevaar.
3. Vanaf 4 meter afstand van de dakrand mag je zonder voorzieningen werken. 

De persoonlijke beschermingsmiddelen die je nodig hebt hangt af van de. Zo heeft het werken op een dak een hoog risico. Deze middelen bestaan sowieso uit een ankerpunt, een vanglijn en een harnas. 
Het ankerpunt bevestig je aan het gebouw (bij voorkeur bóven je hoofd), het harnas heb je aan en de vanglijn verbindt die twee. Het type en de lengte van de vanglijn zijn afhankelijk van de hoogte waarop je werkt. Er zijn vanglijnen die daadwerkelijk bestaan uit een band of touw, maar er zijn ook zogenaamde ‘valstopblokken’ en ‘valdempers’. Meer weten? Lees dan onze blog: “Stappenplan Valbescherming” en lees meer over de berekening van de maximale valhoogte, toelichting over vanglijnen, ankerpunten en onderhoud van producten.

Risico’s en veiligheidsmaatregelen bij weersomstandigheden

Gevaren bij hitte

Het is natuurlijk nogal ironisch: de zon is essentieel voor een goede werking van zonnepanelen, maar vormt tegelijkertijd een gevaar voor de mensen die die panelen moeten leggen… Dat komt onder andere omdat er op een dak vaak weinig schaduw te vinden is en de temperatuur dus snel op kan lopen. 

Last van de warmte kan je op twee manieren krijgen: door warmtestuwing, waarbij de temperatuur binnenin je lichaam oploopt (bijvoorbeeld omdat je te lang in de warmte werkt, je te intensief inspant of te warme kleding draagt) of door warmtestraling, waarbij de warmte van objecten of substanties buiten jouzelf komt (zoals een oven of vloeibaar staal) en er vooral risico bestaat voor uitdroging of zelfs verbranding van de huid. Lees onze whitepaper voor meer uitleg over warmtestuwing en warmtestraling! 

‘’De zon is essentieel voor een goede werking van zonnepanelen, maar vormt tegelijkertijd een gevaar’’

Veiligheidsmaatregelen bij hitte

Voor het werken bij hoge temperaturen zijn, ondanks de gevaren, geen officiële regels opgesteld. Je zult dus op je eigen gezonde verstand af moeten gaan. Doe dat bijvoorbeeld door:

• na te gaan of werken in de warmte echt nodig is;
• de duur van het werk in de warmte te verkorten;
• het moment waarop gewerkt wordt aan te passen;
• koel drinken bij de hand te hebben;
• aanvullende persoonlijke beschermingsmiddelen, die beschermen tegen hitte, bij de hand te hebben.

Die laatste zijn er gelukkig in overvloed. Er zijn bijvoorbeeld speciale verkoelende kledingstukken. Je hebt vesten, polsbandjes en petten die je voor gebruik nat moet maken of waar koud water doorheen stroomt. 

Tot slot heb je soms natuurlijk het probleem dat de beschermingsmiddelen die je juist draagt omdat er ook andere gevaren dreigen, zorgen voor extra warmte. Een helm of een paar handschoenen kan in de zomer erg oncomfortabel zijn. Gelukkig zijn er  van de meeste typen beschermingsmiddelen wel luchtigere of dunnere varianten te krijgen. Je helm kan je ook voorzien van een speciale verkoelende nekflap.

Gevaren bij kou

Extreme kou levert over het algemeen veel minder problemen op dan extreme hitte. Daarnaast valt het hoogseizoen van de zonnepanelenbranche natuurlijk samen met de aanwezigheid van de zon, en dus (over het algemeen) ook de warmte. Toch is het belangrijk om je ertegen te wapenen. Een dalende lichaamstemperatuur kan namelijk zorgen voor onderkoeling, wat uiteindelijk zelfs kan resulteren in een hartstilstand. Daarnaast kunnen lichaamsdelen, zoals je neus, handen en voeten, onherstelbaar beschadigd raken als ze te lang te koud zijn.

Veiligheidsmaatregelen bij kou

Het zogenaamde ‘vorstverlet’ uit de CAO voor Bouwnijverheid schrijft voor dat werknemers bij een gevoelstemperatuur van minder dan 6 graden onder nul het werk neer mogen leggen. Is het net iets minder koud dan dat of val je niet onder een CAO, dan zal je jezelf dus extra goed moeten beschermen tegen de kou. Dat kan natuurlijk het beste met een heleboel dikke kledingstukken. Houdt daarbij het laagjessysteem in je achterhoofd: eerst een laag van vochtafdrijvend (thermo)materiaal, dan een isolatielaag en tot slot een dikke, water- en winddichte buitenlaag. Vermijd katoen, want dat houdt vocht vast, waardoor je nog verder afkoelt. Draag, waar mogelijk, ook een muts, sjaal en handschoenen.

Tot slot zijn er speciale hand- en voetwarmers verkrijgbaar die je in je handschoenen en sokken kunt dragen om je handen en voeten warm te houden.
Vond jij dit een toffe blog om te lezen? Bekijk dan nu onze whitepaper over dit onderwerp! In deze whitepaper treden we nog meer in de details en vind je interessante cijfers en weetjes over zonnepanelen. Download de whitepaper via onderstaande knop!